Bayburt il merkezine yaklaşık 35 km. mesafede Aşağı Çimağıl Köyünde, Taşın dibi mahallesinin 1500 metre doğusunda, 2450 metrelik yüksekliktedir.
1100 metre uzunluğunda ve 11 bölümden oluşan Mağaranın tavan yüksekliği yer yer 30 metredir. Mağarada küçük su birikintileri, sarkıtlar, dikitler,org desenli duvarlar,mağara içleri, mağara çiçekleri , traverten basamakları, fil kulaklıkları bulunmakta ve doğal yapısıyla eşsiz bir manzara oluşturmaktadır. Mağaranın girişi ve ilki büyük salonda su yoktur. Kremalı oda ve hayaletler odasında küçük su birikintileri vardır. Mavi odanın sonunda ise 5 metre uzunluğunda ve 20 metre eninde bir gölcük bulunur.
Mağara içerisinde çok az hava harekeyi vardır. Girişte kuru olan hava iç kısımlarda nemlidir.
MAĞARANIN YAPISI
Mağara genel olarak güney – kuzey doğrultuludur. Mağaranın ağız genişliği 20m kadar olup, mağara girişi içeriye doğru 30 metre derinliğe sahiptir.
Buradan itibaren 60 ile 150 cm arasında çapı olan giriş kanalı ( 1.koridor) 60m devam eder. Buradan 15 derece eğimle,25 kotuna kadar inen, tavan yüksekliği 15 m olan büyük salona girilir. Giriş salon 3 ana kola ayrılır. Bu kollardan doğu- batı yönünde 20 derece eğimli 100 metrelik bir kolla (2. koridor ) ilerledikten sonra 55 derece eğimle 50 m sonra kuzey – güney doğrultulu kremalı odaya girilir. Kremalı odanı salonun 90 m uzunluğundan, 15 m yüksekliğindedir. ikinci kol kuzeybatı – güneydoğu yönünde 140 m ( 3. koridor ) ve 20 derecelik meyille devam eder. Üçüncü kol (3. koridor) kuzey- güney yönünde 70 m 25 derecelik eğimle giderek 40 kotunda küçük odaya ulaşır. Geçiş salonu şeklinde olan bu odanın kuzeydoğu yönünde ( 4. koridor) 40 m gidince mağaranın en büyük salonu olan hayaletler odasına varılır. Hayaletler odası; 160 m uzunluğunda, 70 m genişliğinde ve 12 m yüksekliğindedir. Odada vali köşkü ve kainat sofrası adında oluşumlar vardır. Vali köşkü; sarkıtların üzerinde çatı şeklinde oluşan travertenlerden meydana gelmiştir. Dikitler üzerinde sofra şeklinde travertenlerden meydana gelen kainat sofrasının kenarları ise mağara gülleri ile çevrelenmiştir. Hayaletler odasının kuzey ucundan devam edilerek 100 metrelik 20 derece eğimli kolla (5. koridor) 80 m genişliğinde 20 m boyundaki mavi odaya varılır. Mavi odada küçük bir gölde bulunmaktadır.ULAŞIM: Bayburt – Erzurum ana tur güzergahının 20. km sinden maden mevkiinden masat deresine ayrılan yol takip edilerek aşağıÇimağıl köyüne oradan da mağaraya stabilize yolla ulaşılır.
